Gần đây, giá thép bắt đầu có dấu hiệu phục hồi. Cùng việc Chính phủ đẩy mạnh đầu tư công, nhiều dự án xây dựng tiếp tục được triển khai là những tín hiệu đáng mừng, góp phần vào đà phục hồi, tạo đòn bẩy cho các doanh nghiệp thép trong năm 2023.

Một năm đầy thách thức

Theo báo cáo đánh giá của Hiệp hội thép Việt Nam (VSA), thị trường thép trong nước năm 2022 ghi nhận nhiều thách thức khó khăn và dự kiến tăng trưởng âm so với năm 2021. Sản xuất thép thô cả năm ước đạt 23 triệu tấn, tương đương năm trước. Sản xuất thép thành phẩm các loại đạt 31 triệu tấn, giảm khoảng 5% và tiêu thụ đạt gần 27,5 triệu tấn. Xuất khẩu sản phẩm thép các loại 10 tháng của năm 2022 chỉ đạt khoảng 6,99 triệu tấn thép, giảm 36,92% với giá trị xuất khẩu chỉ đạt 6,945 tỷ USD, giảm 28,92% so cùng kỳ. Với đà xuất khẩu như hiện tại, năm 2022, xuất khẩu sắt thép dự kiến có thể đạt từ 7,7 tỷ USD đến 7,9 tỷ USD. Như vậy, sau năm 2021 với nhiều thuận lợi, từ quý II/2022 ngành thép bắt đầu bước vào chu kỳ đi xuống trong bối cảnh giá nguyên liệu đầu vào tăng, nhưng giá thép giảm, cộng thêm tác động từ tăng lãi suất, chênh lệch tỷ giá,… khiến kết quả kinh doanh của phần lớn các doanh nghiệp ngành thép sụt giảm mạnh, thậm chí thua lỗ kéo dài trong suốt quý II đến gần hết quý IV năm 2022.

Lấy lại đà tăng trưởng

Theo dự báo của VSA, giá nguyên vật liệu đầu vào quan trọng cho sản xuất thép như quặng sắt đã lấy lại đà phục hồi đáng kể sau khi chạm đáy vào cuối tháng 10/2022. Ðến nay, giá quặng sắt đã tăng 36%, chủ yếu do kỳ vọng của các nhà đầu tư đối với bức tranh nhu cầu đang tăng trở lại trên thị trường tiêu thụ hàng đầu thế giới là Trung Quốc. Bên cạnh đó, Trung Quốc đang thực thi mạnh mẽ nhiều chính sách giải cứu thị trường bất động sản cũng là nguyên nhân giúp ngành thép có thêm động lực tăng trưởng, nhất là sau khi nước này dỡ bỏ chính sách Zero Covid và mở cửa trở lại. Dự báo mới đây của Hiệp hội thép Thế giới cũng nhận định, nhu cầu thép thế giới sẽ hồi phục nhẹ trong năm 2023, ở mức +1% (đạt 1,8 tỷ tấn), sau khi suy giảm 2,3% trong năm 2022 (đạt 1,79 tỷ tấn) và đà phục hồi giá thép trở nên rõ rệt hơn kể từ đầu tháng 12/2022 đến nay.

Thị trường thép xây dựng nội địa cũng đã có đợt điều chỉnh giá đầu tiên trong năm 2023, trong vòng vài tuần qua, nhiều thương hiệu thép đã điều chỉnh giá bán vài lần với biên độ dao động tăng khoảng 300 nghìn đến 600 nghìn đồng/tấn. Theo đó, thép Hòa Phát đã tăng giá mạnh sản phẩm thép cuộn CB240 lên mức 14,94 triệu đồng/tấn và thép thanh vằn D10 CB300 lên mức 15,02 triệu đồng/tấn kể từ tháng 12/2022 sau khi liên tục giữ giá. Thép Việt Ý với dòng thép cuộn CB240 có giá 14,9 triệu đồng/tấn; còn thép D10 CB300 giá 15 triệu đồng/tấn. Với mức điều chỉnh này, giá bán bình quân thép xây dựng của Việt Nam tính từ đầu tháng 12 cho tới nay tăng từ 0,4-1% so với tháng 11/2022, vẫn thấp hơn nhiều so mức tăng của các nước trên thị trường thế giới (từ 2,9 đến 4,7%) tùy theo khu vực. Do đó, dư địa tăng giá bán và nâng cao năng lực cạnh tranh của thép Việt Nam còn nhiều. Bởi thời điểm này các quốc gia trên thế giới đều đang đẩy mạnh xây dựng các công trình sau một thời gian dài “trầm lắng” vì chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19. Trong khi đó, sản xuất và xuất khẩu thép xây dựng lại đang là thế mạnh chính của Việt Nam.